تحلیل دستاورد جعفر طیار در حبشه از منظر رسول خدا (ص)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

گروه تاریخ اهل بیت(ع)، مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران

10.22034/skh.2024.19552.1560

چکیده

جعفر طیار، پسر عموی رسول خدا (ص) و از چهره‌های نامی صدر اسلام است که خدمات شایانی برای اسلام و مسلمانان انجام داده است. ایشان از منظر پیامبر اکرم (ص) از جایگاه والایی برخوردار بود و شخصیت او دارای ابعاد و ویژگی‌های مختلفی بود؛ به‌طوری که معنویت، بندگی، اخلاص، درایت، عقلانیت، منطق و استدلال، شهامت و شجاعت و رزم‌آوری در وجودش درهم آمیخته بود. یکی از ابعاد زندگی این شخصیت بزرگ، سرپرستی مهاجران در حبشه و دستاوردهای مهم دینی و فرهنگی در این سرزمین است که رسول خدا (ص) از آن با تعبیر بلندی یاد کرده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیف و تحلیل، دستاورد جعفر طیار در حبشه را از منظر رسول خدا (ص) بررسی و تحلیل کرده است. یافته‌های تحقیق نشان از آن دارد که فتح خیبر و دستاوردی که جعفر طیار در حبشه برای اسلام به ارمغان آورد، آثار و پیامدهای فراوانی برای اسلام و مسلمانان درپی داشته است. تحلیل مقایسه دستاورد جعفر با فتح خیبر در کلام رسول خدا (ص)، اهمیت بیشتر این دستاورد را آشکار کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of Jafar Tayyar's achievements in Abyssinia from the perspective of the Messenger of God(PBUH)

نویسنده [English]

  • Hasan sadeghipanah
History Department of Ahl al-Bayt (AS), Higher Education Complex of Islamic History, Tradition and Civilization, Al-Mustafa International University, Qom, Iran
چکیده [English]

Jafar Tayyar is the cousin of the Messenger of God and is one of the prominent figures of Islam who has done great services for Islam and Muslims. From the point of view of the Holy Prophet, he had a high position and his personality had different dimensions and characteristics; So that spirituality, servitude, sincerity, tact, rationality, logic and reasoning, courage and bravery were mixed in his existence. One of the dimensions of the life of this great personality is the guardianship of the immigrants in Abyssinia and the important religious and cultural achievements in this land, which the Messenger of God mentioned with great expression. The present article has investigated and analyzed Jafar Tayyar's achievement in Abyssinia from the perspective of the Messenger of God, using the method of description and analysis. The findings of the research show that the conquest of Khayber and the achievement that Jafar Tayyar brought to Islam in Abyssinia had many effects and consequences for Islam and Muslims. The comparison analysis of Jafar's achievement with the conquest of Khayber in the words of the Messenger of God has revealed the greater importance of this achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jafar Tayyar
  • Messenger of God
  • religious and cultural achievements
  • Abyssinia
  • conquest of Khayber

مراجع

  1. قرآن کریم.

    1. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، تحقیق و تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، 1404ق.
    2. ابن ابی جمهور احسائی، الأقطاب الفقهیة على مذهب الإمامیة، قم، مکتبة آیة اللّه المرعشی العامة، 1410ق.
    3. ابن ابی شیبه، عبدالله بن محمد، المصنف، بیروت، دار الفکر، 1409ق.
    4. ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
    5. ابن بطریق، یحیی بن حسن، العمدة (عمدة عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبر ج1، ص341-344. ار)، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1407ق.
    6. ابن جوزی، المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبد القادر عطا و مصطفى عبد القادر عطا، بیروت، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1412ق.
    7. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة فى تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1415ق.
    8. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت، دار المعرفه، 1300ق.
    9. ابن زنجویه، کتاب الاموال، ریاض، مرکز الملک فیصل‌ للبحوث‌ و الدراسات‌ الاسلامیه‌، 1406ق.
    10. ابن سعد، الطبقات الکبری ، به کوشش محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق.
    11. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، قم، علامه، 1379ق.
    12. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق.
    13. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، به کوشش علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
    14. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
    15. ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق مصطفى السقا و ابراهیم الأبیارى و عبد الحفیظ شلبى، بیروت، دار المعرفة، بی تا.
    16. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، به کوشش سید احمد صقر، بیروت، دارالمعرفه، بی تا.
    17. ابوعبید، قاسم بن سلام، کتاب الاموال، بیروت، چاپ محمد خلیل هراس، بیروت ۱۴۰۸ق.
    18. ابویوسف، یعقوب بن ابراهیم، کتاب الخراج، بیروت، دار الفکر، 1408ق.
    19. احمد بن حنبل، مسند، بیروت، دار صادر، بی تا.
    20. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، بیروت، دار الفکر، 1981م.
    21. بغدادی، محمد بن حبیب، کتاب المنمق فى اخبار قریش، تحقیق خورشید احمد فاروق، بیروت، عالم الکتب، 1405ق.
    22. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق سهیل صادق زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق.
    23. بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق عبد المعطى قلعجى، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1405ق.
    24. حلبی، علی بن برهان، السیرة الحلبیة (إنسان العیون فی سیرة الأمین المأمون)، بیروت، دار المعرفه، 1400ق.
    25. دیار بکری، حسین بن محمد، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس نفیس، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی تا.
    26. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبد السلام تدمرى، بیروت، دار الکتاب العربى،1413ق.
    27. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، بیروت، دار الکتب العربی، بی تا.
    28. سمهودی، علی بن عبدالله، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
    29. صالحی شامی، سبل الهدی و الرشاد فی سیره خیر العباد، به کوشش عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق.
    30. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، الخصال، قم، مؤسسة النشر الإسلامی التابع لجماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، 1403ق.
    31. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، عیون أخبار الرضا «علیه السلام»، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، 1404ق.
    32. صنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، تحقیق حبیب الرحمان ، بیروت، المجلس العلمی، 1403ق.
    33. طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی تا.
    34. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1379ق.
    35. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری (تاریخ الامم و الملوک)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1387ق.
    36. طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دار الثقاله، 1414ق.
    37. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، به کوشش احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۹۶۳م.
    38. عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبى الأعظم، قم، دار الحدیث، 1426ق.
    39. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم، اسماعیلیان، 1412ق.
    40. قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق.
    41. مسلم بن حجاج، الجامع الصحیح، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
    42. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، تحقیق موسسه آل البیت لاحیاء التراث، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴ق.
    43. مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة، بی تا.
    44. مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع بما للنبی من الاحوال و الاموال و الحفدة و المتاع، به کوشش محمد عبدالحمید النمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق.
    45. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، به کوشش کمال بسیونی زغلول، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۱ق.
    46. واقدی، محمد بن عمر، کتاب المغازى، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الأعلمى، 1409ق.
    47. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ الیعقوبى، بیروت ، دار صادر، بی تا.
نشریه سخن تاریخ
دوره 18، شماره 47 - شماره پیاپی 47
دوره 18، شماره 47، پاییز 1403
آبان 1403
صفحه 79-96

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار