Typology of Bibi Maryam Bakhtiari’s Intellectual and Practical System in Confronting the Causes of Iran’s Societal Backwardness

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor and faculty member of the Department of History, Tabriz University

2 PhD in Sociology Associate Professor and member of the Faculty of Social Sciences, Tabriz University

3 PhD in history Associate Professor and faculty member of the Department of History, Tabriz University

4 Doctoral student of Tabriz University history and lecturer at Shahrekord University

10.22034/skh.2023.16759.1446

Abstract

The study of the thoughts and actions of Bibi Maryam Bakhtiari, one of the patriotic and constitutionalist women and a pioneer in tribal-based memoir writing during the Qajar era, is of significant importance. Bibi Maryam’s intellectual discourse in her memoir revolves around two main axes: first, exposing and opposing the despotism of the Qajar government and defending freedom; second, analyzing the backwardness of Iran and the Bakhtiari region and examining its causes and factors. Accordingly, her memoir repeatedly emphasizes the necessity of modernization and progress in Iran, praises freedom, and condemns Qajar despotism. Bibi Maryam not only critiqued, in a bold and assertive language, the ignorance, lawlessness, brutality, mismanagement of the state, and customs that had caused Iran’s dependence and misfortune, but she also actively resisted the main causes of this backwardness: the despotism and bloodshed of the Qajar monarchy and the colonial ambitions of Russia and Britain, the two major colonial powers of the time. During the event of the capture of Tehran, Bibi Maryam personally took up arms and fought against the Cossacks. In World War I, following the fatwas of scholars and the decisions of freedom-seekers to defend Iran, she joined the opposition against Russia and Britain. Therefore, this article seeks to extract, describe, and analyze Bibi Maryam’s intellectual perspective and her practical confrontation with the causes of Iran’s backwardness and traditionalism through historical research methods, relying on historical sources and library studies, with particular emphasis on the memoirs of Sardar Bibi Maryam Bakhtiari.

Keywords

Main Subjects


  1. اتحادیه، (نظام مافی)، منصوره، (1379)، صورت جلسات هیئت دولت مهاجرین، تهران: نشر سیامک.
  2. آنه، کلود(1368)، اوراق ایرانی(خاطرات سفر کلود آنه در آغاز مشروطیّت)، ترجمه ایرج پروشانی، تهران: معین.
  3. باست، الیور(1377)، آلمانی ها در ایران، ترجمه حسین بنی احمد، چاپ اول، تهران: شیرازه.
  4. باستانی پاریزی، محمد ابراهیم، (1379)، درخت جواهر، تهران: انتشارات بهنام.
  5. بامداد، مهدی(1357)،‌ شرح‌ حال‌ رجال‌ ایران‌ در قرون‌ 12 و 13 و 14 هجری‌، تهران: بی­نا. ‌
  6. بختیاری، ابوالفتح اوژن(1345)، تاریخ بختیاری، تهران: بی‌نا.
  7. بختیاری، مریم(1382)، خاطرات سردار مریم، ویراسته غلامعباس نورزی بختیاری، تهران: انزان.
  8. بیشوب، ایزابلا(1375)، از بیستون تا زردکوه بختیاری، ترجمۀ مهراب امیری، چاپ اول، تهران: مهنا.
  9. پسندیده، مرتضی، (1374)، خاطرات آیت الله پسندیده برادر امام خمینی(ره)، تهران: نشر حدیث.
  10. پوربختیار، غفار(خرداد 1383)، «خاطرات سردار مریم بختیاری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش80، ص75.
  11. خسرو خان ظفر بختیاری (1354)، خاطرات سردار ظفر بختیاری، به کوشش سیف الله وحیدنیا، تهران: نشر وحید.
  12. دالمانی، هانری رونه دو(1335)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه محمد علی فره ورشی، جلد سوم، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.
  13. دانشور علوی، نورالله(1335)، تاریخ مشروطه ایران و جنبش وطن پرستان اصفهان و بختیاری، با توضیحات حسین سعات نوری، تهران: کتابخانه دانش.
  14. دروویل، گاسپار(1370)، سفر در ایران، ترجمه منوچهر اعتماد مقدم، چاپ چهارم، تهران: شباویز.
  15. روزنامه خاور. سال اول، شماره 13، 21 محرم 1333 هـ.ق.
  16. روزنامه مجلس شماره 30؛ مورخ 17 مهر 1290 برابر با 15 شوال 1329 ق و 9 اکتبر 1911.
  17. روزنامه مفتّش ایران. چاپ اصفهان. سال هشتم. شماره 3 و 4. شعبان 1326هـ.ق.
  18. سایکس، سرپرسی(1380)، تاریخ ایران، ترجمه سید محمد تقی فخر داعی گیلانی، چاپ هفتم، تهران: افسون.
  19. سپهر، احمد علی مورخ الدوله(1336)، ایران در جنگ بزرگ1918-1914، تهران: چاپخانه بانک ملی ایران.
  20. سردار اسعد بختیاری، جعفر قلی(1392)، خاطرات سردار اسعد بختیاری (جعفر قلی خان سردار بهادر)، به کوشش ایرج افشار، چاپ سوم، تهران: اساطیر.
  21. سلطانی زراسوند، پریچهر (1394)، سردار بی­بی مریم بختیاری سردار آزادگی، چاپ سوم، شهرکرد: انتشارات ایل دخت بختیاری.
  22. سند شماره 5462/293 در آرشیو اسناد ملی
  23. شیبانی، عبدالحسین (وحید­الملک)(1355)، خاطرات مهاجرت، به کوشش ایرج افشار و کاوه بیات، تهران: مؤسسه نشر و پژوهش شیراز.
  24. صادقی طهرانی، محمد(1391)، نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی 1920 عراق و نقش علماء مجاهدین اسلام، قم: شکرانه.
  25. ظل السلطان، مسعود میرزا(1368)، خاطرات ظل السلطان، چاپ اول، باهتمام و تصحیح، تهران: اساطیر.
  26. عکاشه‌، اسکندر(ضیغم‌الدوله بختیاری)(1365)، تاریخ‌ ایل‌ بختیاری‌، چاپ‌ فرید مرادی‌، تهران‌: یساولی(فرهنگسرا).
  27. عین‌السلطنه، قهرمان میرزا سالور(1374)، روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، به تصحیح، مسعود سالور و ایرج افشار، چاپ اول، تهران: اساطیر.
  28. کسروی، احمد(1383)، تاریخ مشروطه ایران، چاپ بیستم، تهران: امیرکبیر.
  29. گارثویث، رالف(1345)، بختیاری در آئینه تاریخ، ترجمه مهراب امینی، تهران: سهند.
  30. گارثویث، رالف(1373)، بختیاری در آئینه تاریخ، ترجمه مهراب امینی، تهران: انتشارات آنزان.
  31. گالت، چارلز السکاندر و دیگران(1387)، ایل بختیاری، ترجمه کاوه بیات و محمود طاهر احمدی، تهران: شیرازه.
  32. لایارد، سراوستن هنری(1367)، سفرنامۀ لایارد یا ماجراهای اولیه در ایران، چاپ اول، ترجمۀ مهراب امیری، تهران: وحید.
  33. لیتن، ویلهلم(1385)، ماه عسل ایرانی، ترجمه پرویز رجبی، چاپ اول، تهران: ماهی.
  34. مصاحبه خبرگزاری مهر با عباس ایروانی، تاریخ مصاحبه 7 بهمن 1397، لینک صفحه: com/xNsWK
  35. مصدق، محمد(1365)، خاطرات و تألمات دکتر محمد مصدق، به کوشش ایرج افشار، چاپ پنجم، تهران: علمی.
  36. نیدر مایر، اسکارفن(1363)، زیر آفتاب سوزان ایران، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: نشر تاریخ.