زمینه‌ها و عوامل فروپاشی سلسله‌ی آل اینجو در جنگ با مظفریان

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران

چکیده

سلسله‌ی آل اینجو، از زمره‌ی سلسله‌های محلی، هنرپرور و مستعجل قرن هشتم هجری به شمار می‌رود. زمینه‌ها و عوامل فروپاشی این سلسله در رویارویی با آل مظفر، بررسی جنگ‌های فی‌مابین، نیز انگیزه‌ها و نحوه‌ی کنشمندی عاملان آن، موضوع شایسته‌ی درنگی است که چندان به آن پرداخته نشده است. این جستار با روشی توصیفی‌ـ تحلیلی، درصدد پاسخ‌گویی به این سوالات است که زمینه‌ها و عوامل شکست و فروپاشی سلسله‌ی آل اینجو در جنگ با مظفریان چه بوده است؟ یافته‌ها نشان می‌دهند که آمیزه‌ای از عوامل و عناصر درونی و بیرونی، نظیر: توسعه‌طلبی‌های هر دو حکومت، منش صبورانه، دلیرانه و متهورانه‌ی امیرمبارزالدین مظفری و تصمیم قاطعانه وی به فتح شیراز در پی عهدشکنی‌ها مکرّر شاه ابواسحاق اینجو، وفات قوام‌الدین حسن وزیر کارامد و دوراندیش شاه ابواسحاق در هنگام محاصره‌ی شیراز، شکننده و آسیب‌پذیر شدن مقاومت اهالی شیراز به دنبال طولانی شدن دوران محاصره‌‌، واگرایی نیروی اعظم کلویان شیراز از شیخ ابواسحاق در نتیجه‌ی بی‌اعتمادی و بدبینی شیخ ابواسحاق به بزرگان و اهالی شیراز، باور شاه ابواسحاق به سعد و نحس ایام، نیز فقدان استراتژی منسجم جنگی و بی‌تدبیری و عیاشی وی در هنگام محاصره‌ی شیراز، در سقوط و فروپاشی سلسله‌ی آل اینجو در جنگ با مظفریان، تأثیر بسزایی داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Backgrounds and Factors behind Collapas of Injuids in the Battle with Muzaffarids

نویسنده [English]

  • Mohammad Keshavarz Beyzaei
Assistant Professor, Department of Education, Bushehr University of Medical Sciences, Iran
چکیده [English]

Injuids was one of the local and passing dynasties in eighth century A.H. The backgrounds and factors behind collapse of this literary and artistic government in battle with Muzaffarids as well as study of their conflicts, motivations and the acts of the perpetrators are all considerable issues which are ignored mostly. This research with its descriptive-analytic methods tends to answer to these questions: what are the backgrounds and factors behind defeat and collapse of the Injuids in battle with Muzaffarids? The findings show that the development of the demands of both Injuids and Muzaffarids governments, the courageous and daring character of Amir Mubarzaldin Mozaffari and his decisive decision to conquer Shiraz. the covenant and deceptions of Shah Abu Ishaq, the death of Ghavam al-Din Hassan, the efficient and far-sighted minister of Shah Abu Ishaq during the siege of Shiraz, the resistance of the people of Shiraz became fragile and vulnerable following the prolongation of the siege. The divergence of the Shiraz Kelvians, as well as his lack of a coherent war strategy and his recklessness during the siege of Shiraz, in the fall and collapse of the dynasty. Al-Inju has had a great impact in the war against the Muzaffarids.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shiraz
  • fars
  • Shah Abu Ishaq Inju
  • Amir Mubarzaldin Mozaffari

This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0

  1. ابن بطوطه. سفرنامه ابن بطوطه، ج1، ترجمه­ی محمّد علی موحد، تهران: نشر آگه، 1376.
  2. ابن­شهاب یزدی، حسن بن شهاب­الدین حسین. جامع­التواریخ حسنی. نسخه­ی خطی. شماره­ی 495/ ف. سازمان اسناد و کتابخانه­ی ملی جمهوری اسلامی ایران، 802ه.ق.
  3. اقبال آشتیانی، عباس. (1365). تاریخ مغول. تهران: چاپخانه­ی سپهر، 1365.
  4. بحرانی­پور، علی. «تأثیر الگوی جامعه­شناختی سیاسی فارس در سیاست عملی آل اینجو». فصلنامه­ی علمی­ـ پژوهشی تاریخ اسلام و ایران الزهرا (س). سال بیست و سوم. دوره­ی جدید. شماره­ی 19. پیاپی 109. پاییز 1392: صص 33- 5.
  5. تتوی، احمد قاضی؛ قزوینی، آصف­خان، تاریخ الفی، محقّق و مصحّح: غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: علمی و فرهنگی، 1382.
  6. جنید شیرازی، معین­الدین ابوالقاسم، (1328)، شد الازار فی حط الاوزار عن زوار المزار، مصحح: محمد قزوینی و عباس اقبال آشتیانی، تهران: چاپخانه مجلس.
  7. حافظ­ابرو، عبدالله­بن لطف­الله، زبده­التواریخ، چهار مجلد، محقّق و مصحّح: سیدکمال­جوادی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380.
  8. حافظ، شمس­الدین محمّد. دیوان حافظ. بر اساس نسخه­ی تصحیح شدة غنی- قزوینی. به کوشش رضا کاکائی دهکردی. چ ششم. تهران: ققنوس. 1394.
  9. حسینی فسایی، میرزاحسن. فارسنامه­ی ناصری. تصحیح منصور رستگار فسایی. دو مجلد. تهران: امیرکبیر، 1367.
  10. خسروبیگی، هوشنگ؛ صادقی­فر، مژگان. «بررسی بنیان­های مشروعیت حکومت آل مظفر (795- 713ق)». مطالعات تاریخ اسلام. سال دهم. شماره­ی 39. زمستان 1397: صص 49- 27.
  11. خیراندیش، عبدالرسول؛ منصوری، علی. «منازعه­های اجتماعی درون­شهری شیراز در قرن هشتم و نقش عوامل بیرونی در آن». مجله­ی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا (س). سال بیست و دوّم. دوره­ی جدید. شماره­ی 16. پیاپی 105. زمستان 1391: صص 62- 47.
  12. خیراندیش، عبدالرسول. فارسیان در برابر مغولان، تهران: آبادبوم، 1394.
  13. خواندمیر، غیاث­الدین بن همام­الدین. تاریخ حبیب­السیر. چهار مجلد. تهران: خیام، 1380.
  14. -رویمر، هانس روبرت. ایران در راه عصر جدید. ترجمة آذر آهنچی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1385.
  15. زرکوب شیرازی، احمد بن ابی­الخیر. شیرازنامه. به کوشش اسمعیل واعظ جوادی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1350.
  16. زرین­کوب، عبدالحسین. از کوچه­ی رندان. تهران: سخن، 1374.
  17. سمرقندی، کمال­الدین عبدالرزاق. مطلع­السعدین و مجمع­البحرین. به اهتمام عبدالحسین نوایی. ج 2. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1383.
  18. شبانکاره­ای، محمّد بن علی بن محمّد، مجمع­الانساب، دو مجلد، محقّق و مصحّح: میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر، 1381.
  19. شجاع. انیس­الناس. به کوشش ایرج افشار. چ اول. تهران: بنگاه ترجمه و کتاب، 1356.
  20. غفاری کاشانی، قاضی احمد بن محمّد. تاریخ نگارستان. تصحیح مرتضی مدرس گیلانی. تهران: کتابفروشی حافظ، 1414ق.
  21. -کشاورز بیضایی، محمّد. در ساحت کشتی­شکستگان. جستارهایی در گفتمان تاریخی و فرهنگی شعر حافظ شیرازی. تهران: روزگار، 1398.
  22. کتبی، محمود، تاریخ آل­مظفر، مصحّح و محقّق: عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر، 1364.
  23. معین­الدین یزدی، جلال­الدین محمّد، مواهب الهی، جلد 1، با تصحیح و مقدمه­ی سعید نفیسی. تهران: اقبال، 1326.
  24. میرخواند، محمّد بن سید برهان­الدین خواندشاه. روضه­الصفا فی سیره­الانبیا و الملوک و الخلفا. تهران: خیام، 1339.
  25. نطنزی، معین­الدین، منتخب­التواریخ معینی، تصحیح پروین استخری، تهران: اساطیر، 1383.
  26. وزیری کرمانی، احمدعلی خان. تاریخ کرمان. تصحیح و تحشیه و مقدمه: باستانی پاریزی. تهران: کتابخانه­ی خاندان فرمانفرماییان، 1340.